czeski błąd
  • czeski błąd
    30.09.2003
    30.09.2003
    Skąd powstała nazwa czeskiego błędu na oznaczenie tzw. literówek w piśmie?
    Pozdrawiam i dziękuję za wyjaśnienie.
  • zapisujemy nazwiska i imiona czeskie
    14.11.2011
    14.11.2011
    Szanowni Państwo,
    zwracam się do Państwa z wielką prośbą o pomoc w ustaleniu, jak należy odmieniać nazwiska i imiona czeskie, czy zachowujemy oryginalną pisownię i oznaczenia długości? (np. Jiří Novotný, Zdeněk Jičínský, Jiřina Marcinová, Kateřina Černá). Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
    Z poważaniem
    Weronika Girys
  • lancknecht

    21.11.2023
    21.11.2023

    Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)

  • Boli mi
    29.01.2016
    29.01.2016
    Dzień dobry Państwu!
    Jestem polonusem i mieszkam w Rosji, a więc dość często spotykam się z tak zwaną łamaną polszczyzną. Niedawno zauważyłem pewien nader często występujący błąd, który przekracza granice Polonii rosyjskiej. Chodzi o używanie błędnej konstrukcji boli mi coś albo boli komuś coś. Spotkałem się z użyciem owej konstrukcji przez polonusów litewskich, rumuńskich, amerykańskich, a nawet gruzińskich i czeskich. Czym to mogło by być uzasadnione?
    Dziękuję i życzę wesołych świąt!
  • Czy hi, hi jest inne niż chi, chi?
    7.03.2011
    7.03.2011
    Spotkałem się z opinią, że zapis hi, hi! oznacza śmiech drwiący, kąśliwy, ironiczny, a chi, chi! – raczej taki, który wynika z ogólnej wesołości (tak np. śmiali się bywalcy karczmy z Pani Twardowskiej Mickiewicza). Zdaję sobie sprawę z tego, że notacja śmiechu to rzecz umowy, oraz z nieostrości przytoczonego rozróżnienia, ale czy jest ono uzasadnione i warto się go trzymać?
  • Karel
    7.10.2016
    7.10.2016
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwości dotyczące odmiany pewnego rodzaju imion i nazwisk słowiańskich. Pytanie zadam na przykładzie… No właśnie: dlaczego na przykładzie Karela Čapka, a nie Karla Čapka? Z powodu analogii do polskiego Karola? Ale przecież w czeskim imieniu pojawia się samogłoska e, więc chyba raczej powinniśmy imię Karel odmieniać tak jak Marek: Marekbez Marka, Karelbez Karla. Czy jestem w błędzie?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam serdecznie
    Czytelniczka
  • łącznik i myślnik w tekstach internetowych
    29.12.2004
    29.12.2004
    Czy pisząc pauzę — której właśnie użyłem — na stronach internetowych i w ogóle w tekstach redagowanych komputerowo, możemy użyć krótkiej kreski, dostępnej bezpośrednio z klawiatury (łącznik), czy popełnilibyśmy błąd i powinniśmy posłużyć się pauzą albo półpauzą, których wpisanie jest trudniejsze, ale prezentują się chyba znacznie lepiej? Jak zapisać: w godz. 7:00 – 15:00?
    Bardzo dziękuję.
  • Postać fantastyczna a fantastyczna postać
    8.10.2016
    8.10.2016
    Mam problem z przydawkami charakteryzującymi oraz klasyfikującymi. Ich różnica w podręcznikowych przykładach jest jasna (brunatny niedźwiedźniedźwiedź brunatny), ale problem pojawia się w nazwach typu królewski dostojnik (a. dostojnik królewski) czy kobiecy podmiot (a. podmiot kobiecy).
    Czy stawianie w takich nazwach przydawek przed rzeczownikiem to błąd? Czy też jest to konieczne wyłącznie wtedy, gdy pozycja przydawki ma wpływ na znaczenie (czeski film a film czeski)?
  • Przedstawmy sobie park

    13.06.2021
    13.06.2021

    Dzień dobry!

    Przygodach dobrego wojaka Szwejka jest zdanie  Przedstawmy sobie park przy placu Karola... . Po niemiecku przedstawiać i wyobrażać to to samo słowo. Czy tutaj język niemiecki wpłynął na czeski, a potem zostało to przetłumaczone, czy po polsku przedstawiać znaczyło kiedyś 'wyobrażać'? 

     Pozdrawiam Marcin Nowak

  • Użycie cudzysłowu
    11.12.2015
    11.12.2015
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o poprawność użycia cudzysłowu. Przykład pierwszy:
    Z „najmocniejszego twierdzenia geometrii” wiemy, że (…).
    Cudzysłów wydaje mi się potrzebny, gdyż nie chodzi dosłownie o najmocniejsze twierdzenie całej geometrii, ale o pewne twierdzenie o okręgu, które zwyczajowo jest tak nazywane.
    Przykład drugi:
    Ile meczów „każdy z każdym” musi rozegrać 6 drużyn?.
    Chodzi tu o nazwę pewnej formuły, stąd cudzysłów.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego